آیا آیه۲۵سوره فتح به حادثه منا اشاره کرده است؟
آیا آیه۲۵سوره فتح به حادثه منا اشاره کرده است؟
کمی طولانی هست ولی بخونین.
دوستان مدتی هست که عکس آیه ۲۵سوره فتح در فضای مجازی منتشر شده و شاید هم برا شما هم ارسال کرده باشند و ادعا میکنند که به حادثه منا اشاره کرده است در حالی که چنین نیست و در ادامه مطلب موضوع برای شما روشن میکنم.
ﻫُﻢُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻛَﻔَﺮُﻭﺍ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻗﺮﻳﺶ ﺁﻥ ﺟﻤﺎﻋﺘﻰ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﺮﻭﻳﺪﻧﺪ ﺑﺨﺪﺍ ﻭ ﺑﺮﺳﻮﻝ ﺍﻭ ﻭَ ﺻَﺪُّﻭﻛُﻢْ ﻋَﻦِ ﺍﻟْﻤَﺴْﺠِﺪِ ﺍﻟْﺤَﺮﺍمِ ﻭ ﻣﻨﻊ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺧﻮﻝ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﻟﺤﺮﺍم ﻭ ﻃﻮﺍﻑ ﻛﻌﺒﻪ ﻣﻌﻈﻤﻪ ﻭ ﺑﺠﺎ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻋﻤﺮﻩ ﻣﻔﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ ﻭَ ﺍﻟْﻬَﺪْﻯَ ﻭ ﻣﻨﻊ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺷﺘﺮﺍﻥ ﻭ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺫﺑﺢ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣَﻌْﻜُﻮﻓﺎً ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﻫﺪﻯ ﺃَﻥْ ﻳَﺒْﻠُﻎَ ﻣَﺤِﻠَّﻪُ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﺠﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻤﻘﺎم ﻧﺤﺮ ﻣﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻜﻪ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻪ ﻫﺪﻯ ﻋﻤﺮﻩ ﺭﺍ ﺫﺑﺢ ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻫﺪﻯ ﺣﺞ ﺭﺍ ﺫﺑﺢ ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﻣﻨﻰ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻨﻊ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ ﺫﺑﺢ ﻫﺪﻯ ﻛﻨﻨﺪ ﻭَ ﻟَﻮْ ﻟﺎ ﺭِﺟﺎﻝٌ ﻣُﺆْﻣِﻨُﻮﻥَ ﻭَ ﻧِﺴﺎءٌ ﻣُﺆْﻣِﻨﺎﺕٌ ﻟَﻢْ ﺗَﻌْﻠَﻤُﻮﻫُﻢْ ﺃَﻥْ ﺗَﻄَﺆُﻫُﻢْ ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻥ ﺗﻄﺌﻮﻫﻢ ﺑﺪﻝ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺯ ﺿﻤﻴﺮﻫﻢ ﺩﺭ ﻟﻢ ﺗﻌﻠﻤﻮﻫﻢ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺑﺪﻝ ﺑﺠﺎﻯ ﻣﺒﺪﻝ ﻣﻨﻪ ﺍﺳﺖ ﻟَﻢْ ﺗَﻌْﻠَﻤُﻮﻫُﻢْ ﺃَﻥْ ﺗَﻄَﺆُﻫُﻢْ ﺑﺘﻘﺪﻳﺮ (ﻟﻢ ﺗﻌﻠﻤﻮﺍ ﺍﻥ ﺗﻄﺆﻫﻢ) ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻌﻨﻰ ﺁﻳﻪ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻭ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﮔﺮ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪﻯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﻣﻌﻈﻤﻪ ﻛﻪ ﻧﻤﻴﺪﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﻳﻤﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﻣﺤﺎﺭﺑﻪ ﺑﺎ ﻗﺮﻳﺶ ﻓَﺘُﺼِﻴﺒَﻜُﻢْ ﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻌَﺮَّﺓٌ ﭘﺲ ﺑﺪﻳﻨﺠﻬﺖ ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﻔﺎﺭ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﻜﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺗﻌﻴﻴﺮ ﻭ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﺍﻳﺸﺎﻧﺴﺖ ﻣﺮ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﺮﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ ﺑﻘﺘﻞ ﻣﻰ ﺁﺭﻳﺪ ﺑِﻐَﻴْﺮِ ﻋِﻠْﻢٍ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﻠﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻔﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻗﺘﻞ ﺧﻄﺎ ﺗﻌﻴﻴﺮ ﻭ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﺮ ﺁﻳﻨﻪ ﺩﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺘﻞ ﻛﻔﺎﺭ ﻗﺮﻳﺶ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻤﻴﻜﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺣﻜﻢ ﺑﻘﺘﻞ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻴﻨﻤﻮﺩﻳﻢ.(تفسیر لاهیجی,ذیل آیه ۲۵سوره فتح)
دوستان عنایت کتید که آیه به سال ششم هجرت اشاره دارد که پیامبر(ص)همراه یارانش برای حج محرم شدند ولی کفار مانع شده و منجر به صلح حدیبیه شد.
ﺑﻴﺎﻥ ﺻﻠﺢ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ : ﺑﻄﻮﺭ ﺍﺟﻤﺎﻝ- ﺳﺎﻝ ﺷﺸﻢ ﻫﺠﺮﺕ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﺫﻯ ﻗﻌﺪﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠّﻰ ﺍﻟﻠّﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﺮﻩ ﺍﺯ ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺠﺮﻩ ﻣﺤﺮم ﺷﺪﻧﺪ، ﭼﻮﻥ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﺭﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺯﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺣﻀﺮﺕ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ ﻧﺰﻭﻝ، ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺪﻙ ﺁﺏ ﺩﺍﺷﺖ ﻟﺸﻜﺮﮔﺎﻩ ﻧﻤﻮﺩ. ﺁﺏ ﭼﺎﻩ ﺗﻤﺎم، ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺷﻜﺎﻳﺖ، ﺣﻀﺮﺕ ﺗﻴﺮﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﻓﺮﻭ ﻛﺮﺩﻧﺪ، ﺁﺏ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﻴﺮﺍﺏ ﺷﺪﻧﺪ. ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﺘﻔﻘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻨﻊ ﻛﻨﻨﺪ، ﻓﺮﻣﻮﺩ:
ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﻋﻤﺮﻩ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺟﻨﮓ ﻛﻨﻨﺪ ﺯﻳﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ. ﻋﺮﻭﻩ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻗﺮﻳﺶ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﺪﺭﮔﺎﻩ ﻛﺴﺮﻯ ﻭ ﻧﺠﺎﺷﻰ ﻭ ﻗﻴﺼﺮ ﺑﻮﺩم، ﻫﻴﭻ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ ﻧﺰﺩ ﺭﻋﻴﺖ ﻭ ﺳﭙﺎﻫﺶ ﺑﺪﻳﻦ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺣﺸﻤﺖ ﻧﺒﻮﺩﻩ، ﺁﺏ ﺩﻫﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺢ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺑﻮﺩﻥ ﺁﺏ ﻭﺿﻮﻯ ﺍﻭ ﻣﺮﺩم ﻫﻠﺎﻙ ﺷﻮﻧﺪ، ﭼﻮﻥ ﺍﻣﺮﻯ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺳﺒﻘﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﻧﺰﺩ ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ ﺍﻭ ﺳﺨﻨﻬﺎ ﭘﺴﺖ ﺷﻮﺩ، ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺟﺎﻧﻬﺎ ﻓﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ، ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺻﻠﺎﺡ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺁﻧﺴﺖ. ﺣﻀﺮﺕ ﺩﺭ ﭘﺎﻯ ﺩﺭﺧﺖ ﺳﻤﺮﻩ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺑﻴﻌﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮﭘﺎ ﺷﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﻴﻌﺔ ﺍﻟﺮﺿﻮﺍﻥ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ، ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﻛﺸﻴﺪ.(تفسیر اثنی عشر ذیل ایه۲۵ سوره فتح)
ﭼﻮﻥ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻗﺮﻳﺶ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ ﻣﻨﻊ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﭘﻨﺎﻩ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻋﻤﺮﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻳﻦ ﻣﻨﻊ ﻃﺎﻟﺐ ﺻﻠﺢ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﻬﻴﻞ ﺑﻦ ﻋﻤﺮﻭ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﺨﺪﻣﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻣﺪﻩ ﮔﻔﺖ: ﺁﻣﺪﻩ ﺍم ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺻﻠﺢ ﻛﻨﻢ ﻭ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﺘﺎﻧﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﭘﻨﺎﻩ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺑﺎﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎم ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﻮﻳﺲ ﺑﺴﻢ ﺍﻟﻠَّﻪ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ
ﺳﻬﻴﻞ ﮔﻔﺖ ﻣﺎ ﺭﺣﻤﻦ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻧﻤﻴﺸﻨﺎﺳﻴﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﺑﺴﻤﻚ ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﺤﻜﻢ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺳﻬﻴﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﻮﺷﺖ ﭘﺲ ﺍﺯﻳﻦ ﺑﺤﻜﻢ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﺬﺍ ﻣﺎ ﻗﻀﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠَّﻪ ﺑﺎﺯ ﺳﻬﻴﻞ ﺍﺯ ﻏﺎﻳﺖ ﺣﻤﻴﺖ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﻯ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﻴﺪﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎم ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺩﺭ ﻧﻤﻰ ﺁﻣﺪﻳﻢ ﻭ ﻣﻨﻊ ﺩﺧﻮﻝ ﻣﻜﻪ ﻧﻤﻴﻜﺮﺩﻳﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎم ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﺎ ﻋﻠﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﻮ ﻛﻦ. ﺍﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺟﺮﺃﺕ ﺑﻤﺤﻮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻃﻴﺒﻪ ﺣﻘﻪ ﻧﻜﺮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﻘﺘﻀﺎﻯ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﻮﻳﺲ ﻫﺬﺍ ﻣﺎ ﻗﻀﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪالله.(تفسیر لاهیجی,ذیل آیه ۲۵سوره فتح)
ﺧﻠﺎﺻﻪ ﺁﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﺤﺎﺭﺑﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ﺑﻠﺎﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺳﻔﺮ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺭﺍ ﻏﻠﺎﻑ ﻛﻨﻨﺪ. ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺻﻠﺢ ﺩﻟﺘﻨﮓ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺣﻀﺮﺕ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻣﺸﻮﺵ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺭﺍﺳﺖ ﻧﺸﺪﻩ. ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺨﻄﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﮔﻔﺖ: (ﻣﺎ ﺷﻜﻜﺖ ﻓﻰ ﻧﺒﻮﺓ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠّﻰ ﺍﻟﻠّﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻗﻂ ﺍﻟﺎ ﻳﻮم ﺍﻟﺤﺪﻳﺒﻴﺔ) ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﮔﻔﺖ ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺫﻟﺖ ﮔﺮﺩﻥ ﻧﻬﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﺭﺍﺿﻰ ﺷﻮﻳﻢ؟! ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻣﻦ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺧﺪﺍ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﻜﻨﻢ. ﻋﻤﺮ ﮔﻔﺖ: ﺗﻮ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻛﻌﺒﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﻩ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻯ ﭼﻪ ﺷﺪ؟! ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻫﻴﭻ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺷﻮد.(تفسیر اثنی عشر,ذیل آیه ۲۵سوره فتح)
خب حالا که معلوم شد این آیه به صلح حدیبیه اشاره نموده سوالی پیش می آید:
چرا پیامبر(ص) با وجود اینکه از یارانش عهد گرفته بود و آنان هم گفته بودند که تا آخرین قطره خونشان میحنگند و ﻳﻚ ﮔﻨﺎﻩ کافران, ﻛﻔﺮﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﮔﻨﺎﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻋﻤﺮﻩ ﻭ ﻃﻮﺍﻑ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺘﻨﺪ، ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺘﺮﻫﺎﻯ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﺶ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻜﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﻛﻨﻴﺪ (ﻣﺤﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﺮﻩ ﻣﻜﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺞ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﻨﻰ) ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ:
ﻭَ ﻣَﻦْ ﺃَﻇْﻠَﻢُ ﻣِﻤَّﻦْ ﻣَﻨَﻊَ ﻣَﺴﺎﺟِﺪَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺃَﻥْ ﻳُﺬْﻛَﺮَ ﻓِﻴﻬَﺎ ﺍﺳْﻤُﻪُ:" ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺲ ﻛﻪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﻧﺎم ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ"؟! (ﺑﻘﺮﻩ-آیه 114) ﺍﻳﻦ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﻛﻴﻔﺮ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺳﺨﺖ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻜﺮﺩ؟ﭼﺮﺍ ﺧﺪﺍ ﺩﺳﺖ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻛﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻧﺪﺍﺩ؟چرا پیامبر(ص)نجنگید و حاضر به پذیرش صلح شد؟
دلایل پذیرش صلح حدیبیه:
ﺫﻳﻞ ﺁﻳﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ، ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:" ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺷﻤﺎ ﺯﻳﺮ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻋﻴﺐ ﻭ ﻋﺎﺭﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻃﻠﺎﻉ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ، ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺴﻠﻂ ﻣﻰ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ ﻛﻴﻔﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ" (ﻭَ ﻟَﻮْ ﻟﺎ ﺭِﺟﺎﻝٌ ﻣُﺆْﻣِﻨُﻮﻥَ ﻭَ ﻧِﺴﺎءٌ ﻣُﺆْﻣِﻨﺎﺕٌ ﻟَﻢْ ﺗَﻌْﻠَﻤُﻮﻫُﻢْ ﺃَﻥْ ﺗَﻄَﺆُﻫُﻢْ ﻓَﺘُﺼِﻴﺒَﻜُﻢْ ﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻌَﺮَّﺓٌ ﺑِﻐَﻴْﺮِ ﻋِﻠْﻢٍ)(تفسیر نمونه,ذیل آیه۲۵سوره فتح)
ﺍﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎم ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻟﻴﻞ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺻﻠﺢ ﺑﺎ ﻣﻌﺎﻭﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻓﺎﻧﻰ ﺗﺮﻛﺘﻪ ﻟﺼﻠﺎﺡ ﺍﻟﺎُﻣّﺔ ﻭ ﺣﻘﻦ ﺩﻣﺎﺋﻬﺎ (ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺑﻦ ﺍﺛﻴﺮ، ﺝ 3، ﺹ 205ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺍﻣﺎم ﺩﺭ ﻋﻴﻨﻴّﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺹ 128.) ﻣﻦ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩم ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺍﻣّﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺧﻮﻥ ﺁﻧﺎﻥ.
ﺣﺴﺎﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﺴﺘﻀﻌﻒ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻜﺸﻴﺪ، ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺒﻬﻪ ﻯ ﻛﻔﺮ ﻭ ﺳﭙﺮ ﻛﻔّﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺟﺪﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺍﻭﻝ ﺁﻳﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩ، ﺍﻣّﺎ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﻭم، ﻛﺸﺘﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﭙﺮ ﻛﻔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ، ﺟﺎﻳﺰ ﺍﺳﺖ.
1- ﻣﺸﺮﻛﺎﻥ ﻣﻜّﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻛﻔﺮ ﻭ ﻋﻨﺎﺩ، ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺗﻦ ﺩﺍﺩﻧﺪ. ﻛﻒّ ﺍﻳﺪﻳﻬﻢ... ﻫﻢ ﺍﻟّﺬﻳﻦ ﻛﻔﺮﻭﺍ
2- ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺳﻚ ﺣﺞ، ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻯ ﺩﺍﺭﺩ. (ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺟﺮم ﻫﺎﻯ ﻛﻔّﺎﺭ، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎﻩ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.) ﻭ ﺍﻟﻬﺪﻯ ﻣﻌﻜﻮﻓﺎً ﺃﻥ ﻳﺒﻠﻎ ﻣَﺤِﻠّﻪ
3- ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺟﻨﮓ ﻳﺎ ﺻﻠﺢِ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻴﺪ. ﻟﻮﻟﺎ ﺭﺟﺎﻝ ﻣﺆﻣﻨﻮﻥ (ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺻﻠﺢ ﺣﺪﻳﺒﻴّﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ.)
4- ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﻫﻢ ﻭﻣﻬﻢ، ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻋﻘﻠﻰ، ﺷﺮﻋﻰ ﻭﻋﺮﻓﻰ ﺍﺳﺖ. ﻟﻮﻟﺎﺭﺟﺎﻝ... (ﺁﺭﻯ، ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺣﻔﻆ ﺧﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﻔّﺎﺭ ﺍﺳﺖ.)
5 - ﺧﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮم ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻭ ﺯﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺭﺟﺎﻝ ﻣﺆﻣﻨﻮﻥ ﻭ ﻧﺴﺎء ﻣﺆﻣﻨﺎﺕ
6- ﺁﺳﻴﺐ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺣﺘّﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﻰ، ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺍﺳﺖ. ﻟﻮﻟﺎ ﺭﺟﺎﻝ... ﻟﻢ ﺗﻌﻠﻤﻮﻫﻢ
7- ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ، ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻟﻜّﻪ ﻧﻨﮓ ﻭ ﺑﺪﻧﺎﻣﻰ ﺍﺳﺖ.(تفسیر نور,ذیل آیه ۲۵سوره فتح)
یقینأ در این مدتی که پیامبر(ص) به مدینه هجرت کرده بوده مردمانی بودند که مسلمان شده بودند و به دلایلی حالا خواه ترس از کشته شدن و آزار و اذیت خود توسط قریش و...مسلمان بودن خود را مخفی میکردند و اگر به مکه حمله میکردند خون بیگناهان که ریخته می شد هیچ,یک دلیلی هم به دست قریش میدادند که خودشان به خودشان رحم نمیکنند و باز باعث قدرت گرفتن انها میشد چرا که قبل از صلح حدیبیه از مسلمانان شکستی خورده بودند و این کارشان که مانع از زیارت مسلمانان شد هم باعث تضعیف آنان شد و هم باعث تخریب شخصیت قریش در بین مردم و دیگر قبایل میشد.در ثانی رحمانیت خدا هم هیچ گاه اقتضاء نمی کرد که احازه بده اشخاص بی گناه همراه اشخاص گناه کار کشته شوند.
امیدوارم مطلب مفید باشد و به درد دوستان بخورد.
نویسنده:اشکان.
